Op welke akkers liggen metaalvondsten?

Partnerlinks aanbevolen door metaaldetectortips.nl

- De beste waadscheppen vind je bij Stavrscoop in Ukraine (mailen voordat je bestelt)
- Betaalbaar instapmodel voor kinderen : Teknetics Eurotek metaaldetector
- Goedkope allround detector, gaat diep! : Nokta Simplex Ultra
- Garrett pinpointer waterdicht tot 3 meter : Garrett Pro Pointer AT

- (nat)Strand en waterdetector : Minelab Equinox 800 metaaldetector
- Lichte draadloze metaaldetector voor weiden en akkers : XP Deus 28cm Ws-5 Lite
- Digging tool Nokta Makro grasmes : Nokta Makro Premium Digger grasmes
- Digging tool : Quest Diamond Digger RVS Grasmes
- Neodymium vismagneet : Verzwaarde neodymium vismagneet 130 kg

Natuurlijk zit er tussen akkers veel verschil in de leeftijd en de hoeveelheid van de metaalvondsten. De ene akker is productief wat betreft Romeins en de ander is typisch een duiten-akker. Maar je kunt er gerust vanuit gaan dat op iedere akker in Nederland wel iets aan metaal te vinden is. De vraag is...wat wil ik vinden? En voor de beginner die dit prachtige verhaal leest geef ik even wat tips. Voor oudere spullen ga je over het algemeen naar geploegde akkers. Waar die akkers te vinden zijn heb ik het later over.

Hoe komen de bodemvondsten op de akkers terecht?

Tja...Misschien wel voor het grootste deel omdat een akker vroeger de vuilnisbelt was. Helemaal weet ik het fijne er ook niet van maar je kunt je misschien het beste het volgende voorstellen: In de steden werd als 'vloerverwarming' stro binnenshuis op de vloer verspreid. In het dagelijks leven werden er natuurlijk spulletjes en munten verloren die dan op de vloer terecht kwamen. Zo nu en dan werd er geveegd en belande het stro met de verloren zaken op de vuilnishoop of in de beerput. Dit huisvuil werd omdat er nog geen vuilnisman was uitgevonden gewoon in een platte boot of in een kar gepropt en naar een akker gereden om het daar neer te kiepen. Die hele prakzooi bevatte ook een hoop organisch afval en was zodoende prima te gebruiken voor de bemesting.

Daarnaast werd er uiteraard veel gewerkt op akkers; zaaien, ploegen, snoeien etc. Allemaal handmatig, en ideaal om het een en ander ter plekke te verliezen. En als laatste zijn er ook veel akkers waar gewoon huizen, kermissen, jaarmarken, begraafplaatsen, wandelpaden etc. geweest zijn en waar mensen dus ook spullen verloren hebben.

Akker vondsten

Hieronder staat een overzichtje van het soort metaalvondsten gezien over de periodes in de geschiedenis. Let wel! De hoeveelheid nieuwetijdse vondsten is het grootst en staat in geen verhouding tot de vroegere periodes.

Globaal van 1600 tot 1900 vind je verreweg het meest.
De vondsten zijn dan duiten (meest 18e eeuw dus tussen 1700 en 1800 in), oorden, zilveren munten, vingerhoeden, gespen, musketkogels, lakenloodjes, tapkranen, scapuliertjes, boekbeslag of knopen tot zelfs gouden keelknopen toe.

Van 1300 tot 1600 wordt al een heel stuk moeilijker.
Wat je uit deze periode vind zijn een enkele oude duit, en verder wat voorwerpjes zoals bijvoorbeeld een 14e eeuwse gesp of handgeputte vingerhoeden en ooit een zilveren munt.
Van 1100 tot 1300 deze periode is weer iets interessanter.
Je kunt penninkjes/obooltjes vinden. Kleine (waardevolle) zilveren muntjes.

Van 450 tot 1100 deze periode is zeer moeilijk.
In de vroege middeleeuwen was het armoede troef, de tijd van ridders en wazige struikrovers. Er ligt weinig van in de bodem.
De tijden zijn Frankisch (481-887), Merovings (481-751), Karolings (751-987), en Vikingtijd (789-1100).
Een van de mooiste vondsten uit deze tijd waar je voor zou kunnen gaan is de gouden Tremissis.

Van 200 vChr. tot 450 nChr. is weer ietsjes makkelijker dus iets meer vondsten. Late ijzertijd/La Tène/Keltisch en vanaf 50 vChr. de Romeinse tijd. Naar mijn mening een iets makkelijkere tijd dan vroeg middeleeuws. Op de juiste plaatsen vindt je (draad)fibulae, bronzen munten als de dupondius, as of sestertius, zilveren denarius of (Gallo) Romeinse voorwerpjes.

Nog oudere metalen voorwerpen kunnen kokerbijlen, randbijlen, lans speerpunten, armbanden etc. zijn maar hier zou ik niet op gaan rekenen. Dit zijn once-in-a-lifetime vondsten en dan moet je nog veel geluk hebben.

Topografische kaart 1:25.000

Bekijk akkers op Kaart

Als je beginner bent richt je dan gewoon op de nieuwe tijd. Een goede manier om de betere duiten-akkers te vinden is een kaart met hoogtes te raadplegen. Zoiets als de "Topografische kaart van Nederland 1:25000".

Probeer zo dicht mogelijk bij een oude dorpskern te blijven en zoek de hoogste akkers op. Deze hoge 'bulten' zijn droger en herbergen daardoor ook over het algemeen de betere kwaliteit munten. Kijk op de kaart ook naar de gebieden met akkers die er qua vorm niet uitzien. Vreemd gevormde akkers zijn meestal ouder dan de perfect rechthoekige akkers op kaart (Geldt voornamelijk voor Noord-Brabant). Kijk ook naar de watervoorziening. Vroeger kwam het stomend water niet uit de kraan maar liep men naar een beek of rivier. Zoek ook weer niet te dicht op de rivier want daar stonden geen woningen ivm. overstromingsgevaar. Kortom: zoek op de hoge akkers een paar honderd meter van stromend water ver genoeg om geen natte voeten te krijgen en dicht genoeg om naartoe te kunnen wandelen.

Oude Straatnamen

Waar je ook naar kunt kijken zijn de straatnamen. Oude namen zoals Kloosterstraat, Kasteelstraat, Heerestraat, Groenstraat (vaak Romeins), Molenweg, Oude Baan, Kerkstraat, Mortel, Laar, Jonkheer-huppelepupstraat en nog 10-tallen anderen kunnen een goede aanwijzing zijn.

En last but not least. Als er pijpekopjes en scherven op de akker liggen ga je zéker metaaltjes vinden.